osmanlı döneminde padişah marşları ne demek?

Osmanlı döneminde padişah marşları¹ veya Osmanlı İmparatorluğu'nda Resmî Marşlar², Osmanlı döneminde millî marş yerine padişah marşları vardı.³

Osmanlı İmparatorluğu'nun kurulduğu 1299 yılından itibaren kullanmaktadır. Fakat devletin 19. yüzyıla kadar resmî ya da ulusal bir marşı olmamıştır. Padişah II. Mahmud döneminde, yani ordu ve bandonun yeniden yapılandırıldığı sırada Giuseppe Donizetti, Osmanlı İmparatorluğu'na çağrılmıştır. Donizetti Paşa olarak da bilinen Guiseppe Donizetti tarafından batı müziği türünde bestelenen Mahmudiye Marşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk resmî marşı olmuştur. Fakat bu marş, aynı dönemdeki diğer monarşi devletlerin marşı gibi ulusal bir marş değil de kraliyet marşı olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu marşları resmîyete dayalıdır ve birçoğunun bestecisi bilinmemektedir. Marşların şimdiki hali sitelerde sadece melodi şeklide bulunmaktadır.

Tanzimat Devri sırasında ilk ulusal marş olan Mecidiye Marşı bestelenmiş ve bugün Türkiye'nin kullandığı "Beyaz ay yıldızlı al bayrak" resmî bayrak olarak kabul edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu, resmî olarak şu marşları kullanmıştır:

Mahmudiye Marşı, 1808-1839 yılları arası kullanıldı. Giuseppe Donizetti ve kardeşi Gaetano Donizetti, marşı II. Mahmud için besteledi.⁴
Mecidiye Marşı, 1839-1861 yılları arası kullanıldı. Giuseppe Donizetti tarafından Abdülmecid için bestelendi.⁵
Aziziye Marşı, 1861-1876 yılları arası kullanıldı. Callisto Guatelli tarafından Abdülaziz için bestelendi.⁶
Hamidiye Marşı, 1876-1909 yılları arası kullanıldı. Necip Paşa tarafından II. Abdülhamid için bestelendi.⁷
Reşadiye Marşı, 1909-1918 yılları arası kullanıldı. Italo Selvelli tarafından Mehmed Reşad için bestelendi.⁸

Sözler

Hamidiye Marşı

Ey velîni'met-i âlem şehinşâh-ı cihan
Taht-ı âlî baht-ı Osmaniye verdin izz ü şan
Sâye-i lûtf-i hümayûnunla âlem kâm-ran
Saltanatta çok zaman Sultan Hamid zevk et heman
Çok yaşa ey padişahım devletinle çok yaşa
Çok yaşa ey padişahım şevketinle çok yaşa
⁹ ¹⁰ ¹¹ ¹²